EĞİTİM PSİKOLOJİSİ
( GELİŞİM VE ÖGRENME PSİKOLOJİSİ )
Psikoloji: İnsan ve hayvan davranışlarını inceleyen,bireyin
davranışlarını ve onun altında yatan sebepleri araştıran bilim dalıdır.
Eğitim Psikolojisi: Gelişim ve öğrenme psikolojisi
bulgularından hareketle eğitim ögretim nasıl gerçekleştiğini araştıran bilim
dalıdır.
Gelişim psikolojisi= İnsan davranışlarında doğumdan ölümüne
kadar,tüm yaşamı boyunca gözlenen biyolojik ve psikolojik değişiklikleri
inceler.
Bireyin belli dönemler halinde gelişimini ve bu evrelerde
öğrenmesi gereken davranışlarını inceleyen bilim dalıdır.
Ögrenme psikolojisi= Bireyin nasıl ögrendigini ve nasıl
ögretebilecegini araştıran bilim dalıdır.
★GELİŞİM
PSİKOLOJİSİ★
≋ PSİKOLOJİ AKIMLARI ≋
1. Yapısalcılık: Temsilcisi W. Wundt’ tur.
●İnsan davranışlarının kontrollü koşullarda (laboratuar)
gözlenmesine yönelik çalismalar yapmıştır.
●İnsan zihni çesitli bilinç ögelerine ayrılır. Psikolojinin
amacı “bilinç ögelerini” birleştirmek ve çözümlemektir.
●Bilinci çözmek için “içe bakış yöntemi”
kullanılmaktadır.İçsel duygular,sezişler ve düşünceler üzerinde odaklanmıştır.
2.Davranışçılık:Temsilcileri Watson,Pavlov,Skinner’ dir.
●Davranışçı görüş yapısalcılığı yetersiz
görerek,sezgilerin,duyguların ve düşüncelerin gözlenemeyeceğini iddia ederek içe
bakış yöntemini reddetmiştir.
●Psikolojinin “gözlenebilen ve ölçülebilen” davranışlar
üzerinde çalisilmasi gerektiğini açıklar.
●Davranışın niçin olduğuna değil, nasıl olduğuna önem
vermiştir.
●Çevredeki uyarıcı koşullara önem vermiştir. Uyarıcı-tepki-pekiştirme
ilkesine göre davranışı açıklamıştır.
3.Psiko-analitik Yaklaşim(=Psikanaliz):Temsilcileri Freud,
Erikson’ dur.
●Davranışın sebeplerini “bilinç dışı” etkinlikler (biyolojik
etkenler) açısından ele almıştır.
●İnsan iki temel içgüdünün etkisinde davranmaktadır.
Cinsellik ve saldırganlık. Toplum tarafından hoş karşilanmayan bu duygulara ait
istekler bilinç dışına itilirler ve arada kaybolmazlar.
●Kişiliğin oluşumunda ve olayların analizinde “çocukluk
yaşantıları (0-6)” ve bu dönemdeki anne-baba tutumunun önemi üzerinde durur.
●Erikson’a göre kişiliğin oluşumunda ve gelişiminde
biyolojik etkenler ile birlikte sosyal çevre de(toplumsal etmenler)
önemlidir.(Psiko-sosyal gelişim kuramı)
●Erikson’a göre benlik gelişimi dönemler halinde olur.Her
dönemin,atlatılması gereken çatisma(kriz) alanları bulunur.
●Bireyin gelişiminin yaşam boyu sürdüğünü savunmuştur.
4.Bilişsel Yaklaşim:Temsilcileri Gestalt
Ekolü,Piaget,Bruner,Ausubel’dir.
●Bireye ve davranışlara “bütünsel” bakmışlardır.
●Davranışları zihinsel bir süreç içinde ele
almışlar,ilgi,algı,düşünme,kavrama gibi süreçlere yer vermişlerdir.
5.İnsancıl(=Hümanist) Yaklaşim:Temsilcileri
Maslow,Rogers,Kholberg’ dir.
●Psiko-analitikçilerin insanın tehlikeli bir varlık olduğu
görüşüne karşi çikarak,insanın değerli olduğu görüşüne karşi çikarak,insanın
değerli olduğu ve doğasının iyilik temelleri üzerinde kurulu olduğu görüşünü
ileri sürmüşlerdir.
●Davranışların temelinde ihtiyaçlar (güdüler) bulunur.
●Birey “kendisini gerçekleştirmeye” çalisan bir varlıktır.
●Bireylerde “algılama ve benlik kavramı(tasarımı) “ üzerinde
durur.
●Birey tek ve benzersizdir,değerlidir.Eğitim,birey(ögrenci)
merkezlidir.Eğitim bireylerin potansiyelinin ortaya çikarilmasina ve kişisel
gelişimine yardımcı olmalıdır.
6.Nörobiyolojik Yaklaşim:Temsilcileri James,Hebb ‘ dir.
●Davranışların incelenmesini beyin,sinir sistemi,beyin
hücreleri(nöronlar) arasındaki sinaps bağlarına göre ele almışlardır.
≋ KAVRAMLAR ≋
Gelişim:Bireyin döllenmeden başlayarak
bedensel,zihinsel,duygusal,sosyal yönlerden geçirdiği sürekli ve düzenli
değişimdir.Gelişim bir süreçtir.
Gelişme:
●Büyüme,olgunlaşma,hazır bulunuşluluk,ögrenme
etkileşimlerinin bir ürünüdür.
●Gelişme bir üründür.
●Olgunlaşma ve öğrenme olmadan gelişim olmaz.Örnegin bir
çocugun ağaca tırmanması devinsel bir gelişmedir.Çocuk kas ve kemikleri yeterli
büyüklüğe ve olgunluğa erişmeden ağaca tırmanmayı ögrenemez.Kas ve kemikleri
yeterli olgunluğa eriştikten sonra ağaca tırmanmayı ögrenmemisse de ağaca
tırmanma davranışını gösteremez.Demek ki,gelişme;ögrenmeyi ve olgunlaşmayı
kapsayan temel bir kavramdır.
⇒Gelişme
organizmadaki hem nitelik hem de nicelik olarak meydana gelen değişmeleri içerir.
Büyüme:
●Vücudun sadece boy,kilo ve hacim olarak artmasıdır.
●Bireyde fiziksel özelliklerdeki değişmedir.
⇛ör Bir bebeğe,doğduktan bir ay sonra ağırlık ve boy
uzunluğu bakımından artış göstermesi.
●Büyüme ile gelişim kavramları arasındaki temel
fark,büyümede sadece niceliksel değişim gözlenirken,gelişmede ise niceliksel ve
niteliksel değişiklik beraber olur.Yani büyümede fiziksel
değişim(boy,ağırlığının artması,iç organların değişmesi) vardır.Gelişlimde ise
fiziksel özelliklerin yanı sıra zihinsel,duygusal,sosyal özellikleri kapsar.
⇛ör Bir çocugun somut işlemler döneminden sonra soyut
işlemler dönemine girip soyut düşünebilmesi onun büyüdüğünü göstermez.Çünkü bu
özellik nitelikseldir.
Olgunlaşma:
●Bireyin organlarının ögrenmenin etkisi olmaksızın tamamen
biyolojik ve kalıtımsal olarak kendilerinden beklenen fonksiyonları yapabilecek
düzeye ulaşmasıdır.
●Yani yaşa bağlı olarak organizmanın kendisinden beklenen
davranışı yerine getirebilecek duruma gelmesidir.
⇛ör Ana okuluna giden bir çocugun parmaklarıyla makas
tutabilecek düzeye gelmesi bir olgunlaşmadır.
●Olgunlaşmada “fiziksel gelişim ve bilişsel gelişim” diye 2
boyut vardır.
●Olgunlaşma büyük oranda öğrenme yaşantıları ve çevresel
faktörlerden bağımsız olarak org. belli bir yetkinliğe ulaşmasıdır.
●Olgunlaşmanın sonucunda meydana gelen davranışlar ögrenme
olarak sayılmazlar.
●Olgunlaşmada öğrenmenin etkisi yoktur.
⇛ör Başlangıçta annesinin yardımıyla beslenebilen,kaşigi
kullanamayan bir çocuk belirli devimsel ve zihinsel gelişlimi sağladıktan sonra
kendisi kaşigi alıp tabağa uzanarak beslenmeyi ister ve kendi kendine dökmeden
yiyebilir.
Hazır bulunuşluluk:
●Hazırbulunuşluluk;bireyin zihinsel,sosyal ve bedenen
ögrenmeye hazır dönemde olması demektir.
●Hazırbulunuşluluk olgunlaşmayı,duyuşsal
özellikleri(ilgi,tutum),bireyin konuyla ilgili ön öğrenmelerini ve bireyin
genel sağlık durumunu kapsar.
⇛ör Bir çocugun bisiklet kullanmaya hazır olması için
yani hazır bulunuşluluğu için;
- Büyük kasların bisiklete binmek için gerekli olgunluğa
ulaşması.(olgunlaşma)
- Birisinin bisiklet binmeyi göstermesi veya ögretmesi.(ön
ögrenmeler)
- Bisiklete binmeyi istemesi.(duyuşsal özellikleri)
- Bisiklete binmek için genel sağlık durumunun elverişli
olması gerekmektedir.(sağlık)
Ögrenme:
●Bireyin çevresiyle etkileşimi sonucu meydana gelen nispeten
kalıcı izli davranış değişikliğidir.
●Bireyin davranışlarında yaşantısı yoluyla kalıcı izli
değişikliktir.
⇛ör Çocugun düzgün bir şekilde kalem tutabilmesi için el
ve parmak kaslarının,kemiklerinin yeterli büyüklüğe ve olgunluğa erişmesi
yetmez.Çocugun kalemin nasıl tutulduğunu görmesi,kalem tutma denemelerini
yapması,düzgün tuttuğunda bundan haberdar edilmesi,pekiştirilmesi gerekir.
●Gelişimin sağlanabilmesi için,çocugun çevresiyle belli
düzeyde etkileşimde bulunmasına yani ögrenmesine ihtiyaç vardır.
Kritik Dönem:
●Bireyin yaş değişkenine göre ögrenmesi gereken davranışları
sergileyebilmesi için avantajlı(uygun) olduğu dönemdir.
●Eğer birey sergilemesi gereken söz konusu yeteneği bu
dönemde kazanamazsa ileriki yıllarda kazanması daha da zor olur.
⇛ör “1800’lü yıllarında Fransa’nın dağlarında hayvanlar
tarafından büyütülmüş 10-11 yaşlarında bir çocuk bulunur.Bulunduğunda hayvanlar
gibi dört ayak üstünde yürütülmekte,insanlardan korkmaktaydı hiçbir dili
konuşamamaktaydı.Eğitimcilerin yoğun çabalarina karşi 5 yıllık bir eğitim
sonunda sadece birkaç kelime ve adı ögrenebilmistir.İnsanlarla ilişki kurmayı
kendi başina yaşamayı ögrenemedi.Bu çocugun ögrenememesinin sebebinin nedeni
kritik dönemindir.
⇛ör Bebeğin yürümesi için 1-2 yaş arası kritik dönemdir.
●Diğer bir tanımla,çocuklar bazı gelişim dönemlerinde ve
yaşlarda belli tür ögrenmelere karşi yüksek duyarlılık gösterme
eğilimindedirler.Çevre etkilerine karşi daha duyarlıdırlar ve çevrede
düzenlenen ögrenme yaşantılarını diğer dönemlerden daha hızlı kazanabilirler.
●Burda can alıcı nokta‴ zamanlama‷ dır.Eğer ögrencilere
yaşamlarının belirli zamanlarında ögrenme fırsatları sağlanamasaydı gelişim ya yavaşlayabilir
ya da tamamen durabilir.
≋ SONUÇ ≋
⇒Gelişmede önce büyüme ve olgunlaşma,sonra ögrenme
oluşur.
⇒Olgunlaşma ögrenmenin temelidir.
⇒Olgunlaşma kalıtımsal(genetiksel) özellikler taşir.
⇒Olgunlaşma kişinin doğuştan
getirmiş olduğu
potansiyelin zaman içerisinde ortaya çikmasini ifade eder.Kişinin herhangi
bir çaba göstermesine gerek yoktur.Kendiliğinden meydana gelen bir süreçtir.
⇒Hazır bulunuşluluk olgunlaşma ve ögrenme etkileşiminin bir
sonucudur.
⇒Gelişim:Org.
bedensel,zihinsel,dil,duygusal ve sosyal yönlerden
düzenli ilerlemesidir.Gelişim bir süreçtir.
⇒Gelişme:Olgunlaşma, büyüme
,ögrenme etkileşiminin
bir ürünüdür.Gelişme
bir üründür.
≋ GELİŞİM İLKELERİ ≋
1.Gelişim,kalıtım ve çevre etkileşiminin bir ürünüdür:
Bireyin gelişimi,kalıtımdan getirdiği özellikler(saç
rengi,göz rengi,cinsiyet,beden biçimi) ile çevreden edindiği bilgi,beceri, ve
tutumların etkileşmesiyle şekillenir.
⇛ör Kalıtım yoluyla getirilen zekâ kapasitesinin tam
olarak kullanılabilmesi için,bireyin bilişsel gelişimini besleyen bir çevre
içinde etkileşimde bulunması,zengin yaşantılar kazanması gerekmektedir.
2.Gelişim süreklidir ve belli aşamalarda gerçekleşir:
Gelişim canlıyla birlikte başlar,sürekli devam
eder.Gelişimde her aşama kendinden öncekine dayalı,kendinden sonraki aşamaya
hazırlayıcıdır(temeldir).Ancak bu gelişim aşamaları birbirinden kesin
çizgilerle ayrılmış değildir.Birbiriyle iç içe girmiş olabilir.
⇛ör Somut işlemler dönemini yaşayan bir çocugun bir
sonraki aşama olan soyut işlemler döneminin alt yapısı kurulmuş olur.
3.Gelişim nöbetleşe devam eder:
Çeşitli dönemlerde gelişim alanları nöbetleşerek ön plana
geçebilir.Bir gelişim alnının çok hızlandığı dönemlerde,diğerleri duraklama
gösterebilir.
⇛ör Yürümenin ön plana çiktığı dönemde,konuşma duraklama
eğilimi gösterebilir.
4. Gelişim baştan ayağa,içten dışa doğrudur:
Önce başın hareketi kontrol edilir.Daha sonra
göğüs,karın,bacaklar ve ayağın kontrolü sağlanır.Ayrıca,önce beden ve iç
organların,daha sonra dışa doğru olan kolların gelişimi sağlanır.
5.Gelişim,genelden özele doğrudur:
Çocuklar önce tüm vücuduyla hareket eder,büyük kaslarını
kullanır.Daha sonra belli etkinlikle ilgili organını kullanabilir hale
gelir.Örnegin,çocuk top oynarken önce bütün vücuduyla topu tutar.Daha sonra
küçük kasları geliştikçe sadece elleriyle hatta parmaklarıyla topu tutabilir
hale gelir.
6.Gelişimde kritik dönemler vardır:
Org. bazı gelişim alanlarında,ögrenmeye ya da gelişmeye
eğilimli olduğu belli bir zaman dilimi vardır.Bu dönemde org. çevre etkilerine
daha çok duyarlıdır ve daha hızlı ögrenir.
⇛ör Okul öncesi dönem,zihinsel gelişim ve dil gelişimi
için kritik dönemdir.
7.Gelişim bir bütündür: Gelişimin bütün alanları bir bütün
halindedir,birbiriyle etkileşim içindedir.Bir gelişim alanındaki olumlu ya da
olumsuz bir özellik diğer gelişim alanlarını da aynı yönde etkiler.
⇛ör Fiziksel bakımdan güzel bir çocuk,başkalarının yoğun
ilgisini çeker,sevilir.Sevilen çocugun duygusal gelişimi olumludur.Kendine
güven duyar.Başkalarını sevebilir ve olumlu ilişkiler kurabilir.Bu
nedenle,sosyal gelişimi de olumlu bir şekilde etkilenir.
8.Gelişimde bireysel farklılıklar vardır:
Her bireyin gelişim hızı aynı değildir.Gelişme,olgunlaşma ve
ögrenmenin etkileşiminin bir ürünüdür.Olgunlaşmayı büyük ölçüde
kalıtım,ögrenmeyi ise çevre etkileşimleriyle kazanılan yaşantılar
belirlemektedir.Her bireyin biyolojik kalıtsal mirası ve etkileşimde bulunduğu
çevrenin farklı olması nedeniyle,gelişimin de farklı olması doğaldır.
9.Gelişimin hızı,dönemlere göre değişir:
Örnegin bebeklik çagindaki gelişim ergenlik çagindaki
gelişime göre daha hızlıdır.
⇛ör Kimi çocuklar 10 aylıkken,kimileri de 13 aylıkken
yürüyebilirler.
vSonuç olarak gelişimde gözlenen bireyler arasındaki farklar
normal karşilanmalıdır.
≋ GELİŞİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER ≋
1-KALITIM
2-ÇEVRE
3-AİLENİN ÇOCUK YETİŞTİRME TARZLARI
4-AİLENİN PARÇALANMASI
5-ÇOCUKLARIN DOĞUŞ SIRASI
6-ZAMAN
1-KALITIM:Bireyin genler yoluyla anne-babasından aldığı
özeliklerdir. Bunlar; cinsiyet,
göz rengi,zeka kapasitesi,fiziksel özellikler(boy,ten
rengi,saç rengi ve biçimi),yaratıcılık ve
düşünme kapasitesi,problem çözme becerileridir.
Anne rahminde,anneden gelen yumurta hücresi ile babadan
gelen sperm hücresi birleşerek(23+23=46 kromozom) zigot meydana gelir.Zigot
hızla çogalarak insan organizmasını oluşturur.
Kalıtım,gelişimi etkileyen önemli bir faktördür ve kalıtımın
kapsamını annenin yumurta ve babanın sperm hücrelerinde bulunan 23’er adet
kromozom belirlemekte-
dir.Her kromozomda 20.000 gen bulunmaktadır.
Kişinin tüm genetik özeliklerinin kodlandığı DNA’lar bu
genlerde bulunur.Genlerdeki DNA’ lar organizmanın anahtarlarıdır,genetik
şifreleri ihtiva ederler.Organların oluşumu,diğer genlerin
düzenlenmesi,organizma için yaşamsal öneme sahip olan enzimlerin salgılanması
vb. DNA tarafından yönlendirilir.
Genler baskın ve çekinik olmak üzere 2 türlüdür.Baskın
genler özelliklerini dölüte geçirir.Anne babadan çocuga kalıtım yoluyla geçen
yapıya Genotip denir.Fenotip ise bu genetik yapının dışarıdan gözlenebilen
şeklidir.Zeka ve bedensel özellikler büyük oranda genotiple belirlenir.
Cinsiyet tamamen kromozom düzeniyle belirlenir.Canlı
hücrelerinde 23 çift kromozomun bir çifti cinsiyet kromozomlarıdır.X ve Y olmak
üzere iki tip cinsiyet kromozomu vardır.XX:Kadın cinsiyet hormonu, XY:Erkek
cinsiyet hormonudur.
⇒Fenotip çevre
tarafından etkilenir.Örnegin;zekanın sınırları Genotip tarafından
belirlenir.Ancak gözlenen zeka,gerek rahim içindeki çevre,gerek doğum
sırasındaki olaylar,gerekse doğum sırasındaki çevre tarafından
belirlenir.Bununla birlikte çocugun göz rengi kesin olarak genotiptir.
⇒Kalıtım önemli ölçüde gelişimin fiziksel ve zihinsel alanlarında etkilidir.
2-ÇEVRE:Çevre faktörü 3 evrede incelenir.
І-Doğum öncesi
Ⅱ-Doğum Sırası
Ⅲ- Doğum sonrası
І-Doğum öncesi=Anne karnında geçen süredeki dış
etkilenmeleri kapsar.
⇛ör Annenin sigara dumanı olan bir çevrede
yaşaması,yüksek gürültülü bir çevrede yaşaması.
Ⅱ-Doğum sırası=Fetüsün(bebeğin) oksijensiz kalması,kordon dolanması,uzman
olma-
yanların bilinçsiz müdahaleleri doğum sırasında yaşanan
olumsuzluklardır.
Ⅲ-Doğum sonrası=Beslenme
düzeni,hastalık ve kazalar,aile yapısı,eğitim olanakları,arkadaş çevresi gibi
etkenlerdir.
3-AİLENİN ÇOCUK YETİŞTİRME TARZLARI:Aile içinde bebeğe
yaşamının ilk yılında gösterilecek sevgi ve sıcak yakınlık,onun temel güven
duygusunu kazanmasında önemli rol oynamaktadır.
Her davranış için katı kurallar koyan,cezalandırıcı,istek ve
dileklerin açıklamasını engelleyen sınırlandırıcı ana-babaların
çocuklarinin,kuralcı,otoriter,çocuklara karşi düşmanca davranan,despot
oldukları gözlenmiştir.
Anne-baba,çocugun davranışlarını ne aşirı derecede kontrol
edip kısıtlamalı,ne de çocugun her istediği şeyi yapmalıdır.Tutarlı ve güven
verici bir tutuma sahip olmalıdır.
4-AİLENİN PARÇALANMASI: Ailenin dağılması,boşanmalar,tüm
çocuklar için sancılıdır,acı vericidir.Küçük çocuklar daha çok
etkilenmekte,hatta olaylardan kendini sorumlu tutmaktadır.Büyük yaşlardaki
çocuklar ise boşanma olaylarını daha kolay kabul etmektedirler.
5-ÇOCUKLARIN DOĞUŞ SIRASI:Ana-babalar ilk çocuklarindan çok
şey beklerler.
İlk çocuklarin yüksek motivasyonlu,hırslı,başarılı,kurallara
uyan bireyler olarak yetişmelerini beklerler.Buna rağmen kendilerine güveni
azdır.Temkinli ve tutuculardır.
Sonuncu doğan çocuklarin özellikleri de ilk çocuklara
benzeyebilir.Ancak ilk doğanlar genellikle erken olgunlaşirken sonuncular,uzun
süre çocuksu kalabilirler.İlk doğanlara göre daha çok ilgi çekmeyi
başarabilirler.
Ortanca çocuklar ise,eğer cinsiyet farkı vb. istenilen
özellikleri yoksa,ilgi odağı olamazlar.Çok fazla ilgi görmedikleri için,daha
bağımsızdırlar.Akranlarıyla daha iyi ilişki kurarlar.Daha mutlu olurlar.
6-ZAMAN(=TARİHSEL ZAMAN):Gelişim döneminde yenilikler ve
değişimlerin oluşturulduğu zaman bölümünü ifade eder.Örnegin günümüzde
bilgisayar destekli ögretim,Internet,cep telefonun kullanımı giderek
yaygınlaşmaktadır.
Diğer bir örnek son beş yıldır 0-1 yaşindaki bebeklerde
hazır bez kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır yada Amerika’nın Irak’a girmesi
ile birlikte çocuklarin oynadıkları oyunda savaş oyunlarına ağırlık verdikleri
görülmüştür.
≋ HORMONLAR ≋
HORMON:Org. şeklini,gelişim özelliklerini belirleyen temel
yapı taşları,iç salgı bezlerinin salgılarına hormon denir.Bu yapı taşları
vücudun büyüklüğünü,iç dengeyi ve üremeyi sağlarlar.
İç salgı bezleri:
1-HİPOFİZ:Tüm salgı bezlerinin salgılanmasını ve vücudun
büyüme dengesini düzenler.
2-TROİD:Troksin salgılar.Troksin vücudun metabolizmasını
düzenler.Troksinin azlı-
lığı cüceliğe ve zeka geriliğine yol açar.Fazlalığı
uyuşukluk ve üsümeye yol açar.
3-PARATROİD:Vücudun kalsiyum ve fosfor dengesini
sağlar.Kemiklerin gelişimini ve kasların ve sinir sisteminin çalismasini
düzenleyen salgı bezidir.
4-PANKREAS:İnsülin salgılar.İnsülin kandaki şeker miktarını
ayarlar.
5-BÖBREKÜSTÜ BEZLERİ:Salgıları,büyümeye,cinsiyete etki eder
ve vücudun duyguların yoğunluğundan korunmasını sağlar.Duygusal gelişimle
yakından ilgilidir.
6-CİNSİYET:Bu salgı bezleri kadın ve erkekte cinsel gelişimi
sağlar.
≋ GELİŞİM DÖNEMLERİ VE GÖREVLERİ ≋
1.Bebeklik Dönemi(0-2 yaş):
-Nefes almayı ögrenme.
-Doğumu takiben fiziksel çevredeki değişikliklere uyum
sağlama.
-Tuvaletini söyleme,tutma becerisini kazanma.
-Uyku düzeni olması.
-Katı yiyecek yemeyi ögrenme.
2.İlk Çocukluk Dönemi(2-6 yaş):
-Konuşmayı ve yürümeyi ögrenme.
-El-göz uyumunu sağlamaya başlama.
-Kendi başına yemek yeme,giyinme,tuvaletini yapma.(öz bakım
becerisi)
-Cinsel farklılıklarını ögrenme ve cinsel kimliğini
kazanmaya başlama.
-Okuma yazmaya hazır duruma gelme.
-Toplumsal kurallara dair yanlış ve doğru davranışı ayırt
etmeye ve toplumsal rolleri ögrenmeye başlama.
3.Son(ikinci)çocukluk dönemi(6-12 yaş):
-Okuma,yazma ve hesaplaşma ile ilgili üç temel beceriyi
geliştirme.
-Kendine karşı olumlu tutumlar oluşturma.
-Kişiler arası ilişkilerini geliştirme,yaşitlarıyla iyi
geçinmeyi ögrenme.
-Kendisi için model olan yetişkinleri örnek alarak
cinsiyetine uygun rolü geliştirme.
-Sorumluluk almasına ve kendi kararlarını vermesine olanak
sağlandığında kişisel bağımsızlığını kazanmaya başlama.
-Vicdan ve değer anlayışının gelişmesi.
-Gündelik yaşama uyum.
4.Ergenlik Dönemi(12-18 yaş):
-Bir yetişkin kadın veya erkek sosyal rolüne erişme.
-Yaşıtlarıyla (her iki cins) yeni ve olgun ilişkilere
erişme.
-Bedenini kabul etme ve etkili bir şekilde kullanma.
-Anne baba gibi yetişkinlerden bağımsız olarak duygusal
özerklik kazanma.
-Bir mesleğe doğru yönelme ve hazırlanma.
-Toplumsal görevlerini yerine getirebilme ve toplumsal
sorumluluklar almaya istekli olma.
-Evliliğe ve aile kurmaya hazırlanma.
5.Genç Yetişkinlik Dönemi(18-30 yaş):
-Eş seçme,aile kurma,evli yaşamayı ögrenme.
-Bir işe girme,işe başlama.
-Yakın ilişkiler kurabileceği arkadaşlar ve sosyal gruplar
bulma.
-Vatandaşlık sorumluluklarını üstlenme.
-Ev idare etme.
☺GELİŞİM ALANLARI ☻
1.BEDENSEL 2.BİLİŞSEL 3.KİŞİLİK 4.AHLAK 5.BENLİK
GELİŞİM GELİŞİM GELİŞİMİ GELİŞİMİ GELİŞİM
-DİL
GELİŞİMİ
≋ 1-BEDENSEL GELİŞİM ≋
1-Doğum Öncesi:
2-Bebeklik Dönemi(0-2 yaş):
3-Çocukluk Dönemi(2-6 yaş):
4-Okul Dönemi(6-12 yaş):
5-Ergenlik Dönemi(12-18 yaş):
1-Doğum Öncesi:
- Doğum öncesi,yaşam sürecindeki en hızlı gelişim dönemidir.
- Olumsuz çevre faktörlerinin etkisi bu dönemde daha fazladı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder