TRABLUSGARP SAVAŞI
Savaşın sebepleri:
1-İtalya’nın gelişmekte olan sanayisi için hammadde ve Pazar
arayışı.
Açıklama: Birliğini geç tamamlayan İtalya sömürgecilik
yarışında geç kalmıştır. 1896’da Habeşistan’a saldırdıysa da; İtalya’nın bu
saldırısı başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
2- Trablusgarp’ın
İtalya’ya yakın olması
3- Osmanlı
Devleti’nin Libya’yı(Trablusgarp) savunacak gücünün olmaması
Açıklama: Osmanlı Devleti Trablusgarp’a karadan yardım
edemezdi; çünkü Mısır, İtalya’nın Trablusgarp’ı işgalini onaylayan İngiltere’nin elindeydi.
Donanmasının güçsüzlüğünden dolayı da Osmanlı Devleti Trablusgarp’a denizden yardım
edemezdi.
4 -İtalya’nın,
Trablusgarp’ın işgali için, Avrupa devletlerinin onayını alması
Açıklama: Fransa, 1900’de,Fas’ı almasına yardımcı olduğu
takdirde Trablusgarp’ı İtalya’nın işgal etmesine razı olabileceğini
açıkladı. 1902’de ise Avusturya Bosna-Hersek üzerindeki emellerini İtalya’ya
kabul ettirdiği için; İtalya’nın Trablusgarp’a yönelik olan emellerini kabul
etti. Fransa’nın işgali altındaki Tunus ile kendi işgali altındaki Mısır
arasında Trablusgarp’ı tampon bölge olarak gören ve İtalya’yı bloklaşmada
yanında tutmak isteyen İngiltere de İtalya’nın Trablusgarp’a yönelik emellerini
olumlu karşıladı. İtalya’nın Rusya’nın Boğazlara yönelik olan planlarını
desteklemesinden dolayı; Rusya da İtalya’nın Trablusgarp’a yönelik olan
emellerini onayladı. Almanya ise oluşan bloklaşma hareketinde İtalya’yı
kaybetmek istemedi- ğinden dolayı İtalya’nın Trablusgarp’a yönelik olan
emellerini kabul etti.
5 -İtalya’nın
Habeşistan’daki başarısızlığını telafi etmek istemesi
Büyük
devletlerle gizli görüşmeler
yaparak Trablusgarp’ı ele geçirme serbestliği
elde eden
İtalya, haklı bir gerekçe göstermeden 28 Eylül 1911’de
Trablusgarp üzerine harekete geçti.
Osmanlı bölgeyi savunabilecek durumda olmadığından dolayı bir grup vatan
sever subay (M. Kemal, Enver Paşa, Nuri Conker, Ali Çetinkaya, Fethi Okyar),
halkı teşkilatlandırmak için Trablusgarp’a gitti. Bölgeye giden subaylardan
Mustafa Kemal Derne ve Tobruk’u teşkilatlandırırken; Enver Paşa Bingazi’yi
teşkilatlandırdı. Teşkilatlanmış olan asker ve halk karşısında İtalyanlar
başarısız duruma düştüler. İtalya Trablusgarp’ta başarılı olamayacağını anla-
yınca; Osmanlı’yı barışa zorlamak için On İki Ada’yı işgal etmiştir. Osmanlı bu
durum karşısında barışa yanaşmamıştır. Fakat, 8 Ekim 1912’de Balkan
Devletleri Osmanlı’ya saldırınca;
Osmanlı İtalya ile Uşi Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder