Mali borçlan, işletmelerin ticari borçlarından ve diğer borç türlerinden ayıran özellikleri; bu hesap gurubunda yer alan borçların ya kredi kurumlarından sağlanan borçlar olması yada sermaye piyasası araçları ile sağlanmasıdır.
BANKA KREDİLERİ HS: Bankalar çeşitli kaynaklardan sağladıkları paralan gereksinimi olan kişi veya kuruluşlara belirli bir faiz karşılığında kredi şeklinde verirler. Alınan krediler pasif karakterli 300 Banka Kredileri hesabının alacağına kaydedilir, alınan kredi ödendiğindeyse hesap borçlandırılır. Bankalar açısından verilen kredinin geri dönmeme
1. Hesap vaziyeti (son 3 yıla ilişkin bilanço ve gelir tabloları) riski vardır. Bu riski azaltmanın en etkin yolu kredi 2. Ticaret sicil belgesi talep edenin mali durumu ve ilgili konulara ilişkin 3. Ticaret ve Sanayi Odası veya dernek kaydı belgesi bilgi toplamaktır. İşte bu amaçla bankalar, kredi talep4. Şirketi temsile yetkililerin imza sirküleri (noter onaylı) eden kişi veya işletmelerden aşağıdaki belgeleri 5. Şirket ana sözleşmesi isterler ve kredi dosyalarına koyarlar. 6. Diğer belgeler Bankalar, kredi talep edenlere 2 tür kredi sağlar.
A. NAKİT KREDİLER: Bankaların müşterilerine ödünç para vermek suretiyle kullandıklan kredilerdir. Bu kredilerin (ticari kredi) başlıcalan· ıskonto,· iştiraa,· avans kredisi · borçlu cari hesaptır.
Borçlu Cari Hesap : Bankalar kredi talebinde bulunan müşterilerine belirli bir rakamla sınırlı bir cari hesap açarak bu hesaptan kredi sınırlan içinde borç para çekmelerini ve yatirmalanna olanak sağlarlar. Bankanın kredi olanağı sağladığı işletmeler adına açtığı bu hesaplarda işletmelerin çektikleri veya yatırdıktan tutarlar kayda alınır. Bir işletme aldığı borçtan fazlasını bankaya yatırmayacağından, bu hesap açık kaldığı sürece bankaya borçlu olacaktır. Bu nedenle bu tür ilişki üzerine açılmış hesaplara borçlu cari hesaplar denir. Borçlu cari hesap kredlerinde bir yılda 4 faiz tahakkuk dönemi vardır. Bu dönemlerin sonlan 31 Mart, 30 Haziran, 30 Eylül, 31 Aralık\'tır. Borçlu cari hesap kredileri için bankaya ödenen faiz 780 Finansman Giderleri Hs. \'m boçlandınr., banka bu faizi işletmelerin aldıkları kredi borçlanna eklediği için 300 Banka Kredileri Hs\'ı alacaklanacaktır.
Borçlu Cari Hesap Türleri :
1. Açık krediler 2. Kefalet karşılığı krediler 3. Maddi teminat karşılğı krediler
Açık Krediler: Borç alanın imzasından başka bir teminata dayanmayan kredi türüdür. Bu kredilerin limiti, karşılığı olan kredilere göre nisbeten daha düşüktür. Bir kişi yada kuruluşa açık kredi açılabilmesi için: 1. Mali durumunun ve fâaliyet sonuçlarının iyi olması 2. Uzun bir ticari geçmişe sahip olması 3. Ticari ahlakının iyi olması 4. Faaliyet konusunun güvenli olması 5. İşlerinde deneyimli olması 6. O banka şubesinde yeterli ticari mevduatı olması ve komisyonlu işler getirmesi gibi koşullar aranır.
Maddi Teminat Karşılığı Krediler: Açık kredilerin bankalar açısından geri ödenmeme riski büyüktür. Bu nedenle bankalar kendilerine bir güvence sağlamak için kredi talep eden işletmelerden ya sağlam bir kefil ya da maddi teminat isterler.
Maddi teminat olarak kabul edilebilen varlıklar : · değerli madenler, · menkul kıymetler, · ticari mallar, · akreditif · kambiyo senetleridir. Maddi teminat karşılığı açılan borçlu cari hesaplarda banka, teminat olarak aldığı varlığın değerinin tamamı kadar kredi ödemesinde bulunmaz. Marj denilen, yüzde ile ifade edilen bir kısım kadar noksan ödeme yaparak kendisini güvenceye alır.
B. NAKİT OLMAYAN KREDİLER - TEMİNAT MEKTUBU: Bankalar müşterilerine nakit kredilerden başka, müşterisi adına kendi saygınlığını ortaya koyarak, onun taahütünü yerine getireceği konusunda 3. Kişi veya kuruluşlara güvence verir, işte verilen bu güvencelere nakit olmayan krediler denir. Bu kredi grubu içinde yer alan en önemli kalem, teminat mektuplarıdır. Bankaların yurt içinde ve yurt dışında bulunan gerçek ve tüzel kişiler lehine bir malın teslimi; bir işin yapılması yada bir borcun ödenmesi gibi konularda muhatap kuruluşlara hitaben verdikleri ve söz konusu yüklenimin yerine getirilmemesi durumunda mektup bedelinin koşulsuz ödenmesi yükümlülüğünü içeren garanti belgelerine teminat mektubu denir. Teminat mektupları, lehine teminat mektubu verlen kişi veya işletmenin kredi itibarına göre; açık kredi, kefalet karşılığı kredi yada maddi teminat karşılığı verilebilir. Bu işlemde nakdi kredi söz konusu olmadığından banka faiz alamaz, sadece komisyon alır. Banka tarafından işletmeye teminat mektubunun verilmesi mali nitelikte bir olay değildir. Bu işlem ana hesaplarda bir değişme yaratmadığından kayıt zorunluluğu yoktur. Ancak istenirse, bu ilişkinin bilançonun aktifinde ve pasifinde değişme yaratmayan Nazım Hesaplarda izlenmesi mümkündür. Kaydı mutlaka gerekli olan, bankaya verilen komisyondur. Bu komisyon tutarı 780 Finansman Giderleri hesabının borcunda gösterilir.
ÇIKARILMIŞ TAHVİLER Anonim şirketlerin iktisati devlet teşekküllerinin ve kamu kurumlarının uzun vadeli fon ihtiyaçlarını karşılmak amacıyla çıkardıkları borç senetlerine tahvil denir. Tahvil çıkararak borçlanma halinde uzun vadeli bir yabancı kaynak hesabı olan 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı, Tahvillerin nominal bedelleri ile alacaklandırılır. Çıkarılmış tahvillerin dönemsonlarında işlemiş faizleri muhasebeleştirilir. Hesaplanan faiz 780 Finansman Giderleri Hesabına borç, 381 Gider Tahakkukları Hesabına alacak kaydedilir.
BANKA KREDİLERİ HS: Bankalar çeşitli kaynaklardan sağladıkları paralan gereksinimi olan kişi veya kuruluşlara belirli bir faiz karşılığında kredi şeklinde verirler. Alınan krediler pasif karakterli 300 Banka Kredileri hesabının alacağına kaydedilir, alınan kredi ödendiğindeyse hesap borçlandırılır. Bankalar açısından verilen kredinin geri dönmeme
1. Hesap vaziyeti (son 3 yıla ilişkin bilanço ve gelir tabloları) riski vardır. Bu riski azaltmanın en etkin yolu kredi 2. Ticaret sicil belgesi talep edenin mali durumu ve ilgili konulara ilişkin 3. Ticaret ve Sanayi Odası veya dernek kaydı belgesi bilgi toplamaktır. İşte bu amaçla bankalar, kredi talep4. Şirketi temsile yetkililerin imza sirküleri (noter onaylı) eden kişi veya işletmelerden aşağıdaki belgeleri 5. Şirket ana sözleşmesi isterler ve kredi dosyalarına koyarlar. 6. Diğer belgeler Bankalar, kredi talep edenlere 2 tür kredi sağlar.
A. NAKİT KREDİLER: Bankaların müşterilerine ödünç para vermek suretiyle kullandıklan kredilerdir. Bu kredilerin (ticari kredi) başlıcalan· ıskonto,· iştiraa,· avans kredisi · borçlu cari hesaptır.
Borçlu Cari Hesap : Bankalar kredi talebinde bulunan müşterilerine belirli bir rakamla sınırlı bir cari hesap açarak bu hesaptan kredi sınırlan içinde borç para çekmelerini ve yatirmalanna olanak sağlarlar. Bankanın kredi olanağı sağladığı işletmeler adına açtığı bu hesaplarda işletmelerin çektikleri veya yatırdıktan tutarlar kayda alınır. Bir işletme aldığı borçtan fazlasını bankaya yatırmayacağından, bu hesap açık kaldığı sürece bankaya borçlu olacaktır. Bu nedenle bu tür ilişki üzerine açılmış hesaplara borçlu cari hesaplar denir. Borçlu cari hesap kredlerinde bir yılda 4 faiz tahakkuk dönemi vardır. Bu dönemlerin sonlan 31 Mart, 30 Haziran, 30 Eylül, 31 Aralık\'tır. Borçlu cari hesap kredileri için bankaya ödenen faiz 780 Finansman Giderleri Hs. \'m boçlandınr., banka bu faizi işletmelerin aldıkları kredi borçlanna eklediği için 300 Banka Kredileri Hs\'ı alacaklanacaktır.
Borçlu Cari Hesap Türleri :
1. Açık krediler 2. Kefalet karşılığı krediler 3. Maddi teminat karşılğı krediler
Açık Krediler: Borç alanın imzasından başka bir teminata dayanmayan kredi türüdür. Bu kredilerin limiti, karşılığı olan kredilere göre nisbeten daha düşüktür. Bir kişi yada kuruluşa açık kredi açılabilmesi için: 1. Mali durumunun ve fâaliyet sonuçlarının iyi olması 2. Uzun bir ticari geçmişe sahip olması 3. Ticari ahlakının iyi olması 4. Faaliyet konusunun güvenli olması 5. İşlerinde deneyimli olması 6. O banka şubesinde yeterli ticari mevduatı olması ve komisyonlu işler getirmesi gibi koşullar aranır.
Maddi Teminat Karşılığı Krediler: Açık kredilerin bankalar açısından geri ödenmeme riski büyüktür. Bu nedenle bankalar kendilerine bir güvence sağlamak için kredi talep eden işletmelerden ya sağlam bir kefil ya da maddi teminat isterler.
Maddi teminat olarak kabul edilebilen varlıklar : · değerli madenler, · menkul kıymetler, · ticari mallar, · akreditif · kambiyo senetleridir. Maddi teminat karşılığı açılan borçlu cari hesaplarda banka, teminat olarak aldığı varlığın değerinin tamamı kadar kredi ödemesinde bulunmaz. Marj denilen, yüzde ile ifade edilen bir kısım kadar noksan ödeme yaparak kendisini güvenceye alır.
B. NAKİT OLMAYAN KREDİLER - TEMİNAT MEKTUBU: Bankalar müşterilerine nakit kredilerden başka, müşterisi adına kendi saygınlığını ortaya koyarak, onun taahütünü yerine getireceği konusunda 3. Kişi veya kuruluşlara güvence verir, işte verilen bu güvencelere nakit olmayan krediler denir. Bu kredi grubu içinde yer alan en önemli kalem, teminat mektuplarıdır. Bankaların yurt içinde ve yurt dışında bulunan gerçek ve tüzel kişiler lehine bir malın teslimi; bir işin yapılması yada bir borcun ödenmesi gibi konularda muhatap kuruluşlara hitaben verdikleri ve söz konusu yüklenimin yerine getirilmemesi durumunda mektup bedelinin koşulsuz ödenmesi yükümlülüğünü içeren garanti belgelerine teminat mektubu denir. Teminat mektupları, lehine teminat mektubu verlen kişi veya işletmenin kredi itibarına göre; açık kredi, kefalet karşılığı kredi yada maddi teminat karşılığı verilebilir. Bu işlemde nakdi kredi söz konusu olmadığından banka faiz alamaz, sadece komisyon alır. Banka tarafından işletmeye teminat mektubunun verilmesi mali nitelikte bir olay değildir. Bu işlem ana hesaplarda bir değişme yaratmadığından kayıt zorunluluğu yoktur. Ancak istenirse, bu ilişkinin bilançonun aktifinde ve pasifinde değişme yaratmayan Nazım Hesaplarda izlenmesi mümkündür. Kaydı mutlaka gerekli olan, bankaya verilen komisyondur. Bu komisyon tutarı 780 Finansman Giderleri hesabının borcunda gösterilir.
ÇIKARILMIŞ TAHVİLER Anonim şirketlerin iktisati devlet teşekküllerinin ve kamu kurumlarının uzun vadeli fon ihtiyaçlarını karşılmak amacıyla çıkardıkları borç senetlerine tahvil denir. Tahvil çıkararak borçlanma halinde uzun vadeli bir yabancı kaynak hesabı olan 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı, Tahvillerin nominal bedelleri ile alacaklandırılır. Çıkarılmış tahvillerin dönemsonlarında işlemiş faizleri muhasebeleştirilir. Hesaplanan faiz 780 Finansman Giderleri Hesabına borç, 381 Gider Tahakkukları Hesabına alacak kaydedilir.
| Ünite Degerlendirme Sorulari |
| 1- | İşletmenin uzun vadeli banka kredilerine tahakkuk ettirilen faizlerin muhasebeleştirilmesinde, alacaklandırılması gerekli hesap aşağıdakilerden hangisidir? |
| Banka kredileri | |
| Uzun vadeli borçlanma giderleri | |
| Uzun vadeli kredilerin ana para taksitleri ve faizleri | |
| Finansman giderleri | |
| Gider tahakkukları |
| 2 | İşletme bir bankadan senet karşılığı % 25 marj temeline göre kredi alacaktır. İşletmenin 300.000.000 TL net kredi alabilmesi için kaç liralık senedi maddi teminat olarak vermesi gerekir? |
| 325 milyon | 425 milyon | ||
| 425 milyon | 375 milyon | ||
| 400 milyon |
| 3- | Bankacı iyi tanınan işletmelere tek imza karşılığı verilen krediye ne ad verilir? |
| Maddi teminat karşılığı kredi | |
| Açık kredi | |
| Kapalı kredi | |
| Borçlu cari hesap | |
| Alacaklı cari hesap |
| 4- | Aşağıdakilerden hangisi bankaların işletmelere ödünç para vermek yoluyla kullandırdığı kredilerden değildir? |
| Iskonto | |
| Borçlu Cari Hesap | |
| Avans Kredisi | |
| Alacaklı Cari Hesap | |
| İştira |
| 5- | Aşağıdakilerden hangisi nakit kredisi değildir? |
| Avans kredisi | |
| Borçlu cari hesap | |
| İskonto kredisi | |
| Teminat mektubu | |
| İştira kredisi |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder